سطح سرمی ۲۵ هیدروکسی ویتامینd و عوامل خطرساز بیماری های قلبی ـ عروقی در بیماران دیابتی نوع ۲

چکیدهمقدمه: کمبود سطح ویتامین d در تمام دنیا شایع است و رابطه ی ثابت شده ای با افزایش شیوع دیابت نوع 2، سندرم متابولیک، مقاومت به انسولین، و احتمالاً خطر بروز بیماری های قلبی ـ عروقی دارد. هدف از این مطالعه بررسی رابطه ی کمبود 25 هیدروکسی ویتامین d با عوامل خطرساز بیماری های قلبی ـ عروقی در بیماران دیابتی نوع 2 بود. مواد و روش ها: این مطالعه ی مقطعی در 119 بیمار سرپایی مبتلا به دیابت نوع 2 در مرکز تحقیقات غدد درون ریز مشهد انجام شد. ابتدا بیماران دارای شرح حال مثبت بیماری های قلبی ـ عروقی حوادث مغزی و بیماری های عروق محیطی از سایرین جدا شدند. در سایر بیماران اقدام های تشخیصی برای تأیید یا رد این بیماری ها انجام شد. از تمام بیماران نمونه برای بررسی سطح سرمی پروتئین c-reactive protein، آلبومین ادراری، انسولین، هموسیستئین، قندخون ناشتا و هموگلوبین گلیکوزیله، اسیداوریک، لیپیدها و سطح ویتامین d گرفته شد و رابطه ی سطح ویتامین d با بیماری های قلبی ـ عروقی و سطح آزمایشگاهی عوامل های خطرساز این بیماری ها سنجیده شد. یافته ها: سن متوسط بیماران 2/11±3/55 سال و متوسط سطح سرمی ویتامین d ، 6/21±4/32 نانوگرم در میلی لیتر بود. شیوع کمبود ویتامین d در بیماران 1/26% ارزیابی شد که این میزان تفاوت معنی داری با گروه شاهد سالم همزمان نداشت (12/0=p). در مجموع، 36 (3/30%) از بیماران درگیری قلبی ـ عروقی داشتند. رابطه ی کمبود ویتامین d با این درگیری معنی دار نبود (11/0=p). بیماران دچار کمبود ویتامین d تفاوت واضحی در نمایه ی توده ی بدن (003/0=p)، وجود سندرم متابولیک (05/0=p)، سطح crp (009/0=p)، میکرآلبومینوری (04/0=p) و میزان فیلتراسیون گلومرولی (02/0=p) در مقایسه با بیماران دارای سطح طبیعی ویتامین d داشتند. سطح ویتامین d رابطه ای با میزان قندخون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله، پروفایل چربی ها، هموسیستئین، اسیداوریک و میزان مقاومت به انسولین نداشت. نتیجه گیری: رابطه ی آماری معنی دار بین کمبود ویتامین d و عوامل های خطرساز قلبی ـ عروقی وجود دارد، ویتامین d به نظر می رسد در سلامت سیستم قلبی ـ عروقی نقش داشته باشد.